Αριστείδης Βλάσσης: Ο ταλαντούχος ζωγράφος από το Ηράκλειο !

Ο Αριστείδης Βλάσσης είναι αυτό που αποκαλούμε πηγαίο, γνήσιο ζωγραφικό ταλέντο. Αν και καθηλωμένος σε αναπηρικό καρότσι, υμνεί μέσα από τα έργα του τη ζωή, την κίνηση, τη θεατρικότητα, την ίδια την υπέρβαση. Γεννήθηκε στο Ηράκλειο το 1947, όπου έζησε και δημιούργησε έως το 1994. Έκτοτε ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σε σχετική δήλωσή του στην εφημερίδα Πατρίς, μετά από το πρόωρο «κατέβασμα» της έκθεσης ζωγραφικής “ΣΙΩΠΕΣ” του Δικτύου Εικαστικών Καλλιτεχνών Ηρακλείου στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, το 2010, φέρεται να είπε: «Τα εικαστικά είναι ξένα πράγματα για τους φορείς, δεν τους ενδιαφέρουν, τους ενδιαφέρει ο ΟΦΗ, ο Εργοτέλης, τι θα βάλει στην τσέπη του ο καθένας και αποκλείουν κάθε άνθρωπο που έχει ιδέα από αυτά. Το Ηράκλειο πάσχει από παλιά, είναι μπετόν, ο κόσμος δεν έχει καταλάβει τι σημαίνει τέχνη, το Ηράκλειο είναι μακριά από αυτό, για αυτό σηκώθηκα και έφυγα. Επιπλέον, πώς θα μπω στη Βασιλική αφού είμαι σε αναπηρική καρέκλα;» Μπορεί να μας φαίνεται σκληρή η παραπάνω δήλωση, απέχει όμως πολύ από την πραγματικότητα;;;

Δάσκαλός του υπήρξε ο γνωστός ζωγράφος Ανδρόγεως Αλεξανδρίδης, που διέκρινε το ταλέντο του Βλάσση και τον δίδαξε με το καλύτερο τρόπο πως να εκφράσει αυτό που άλλωστε είχε μέσα του : την ευαισθησία, τη φαντασία και την καλλιτεχνική ωριμότητα. 

 

Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο κ Χάρης Kαμπουρίδης, Ιστορικός τέχνης – σημειολόγος και Μέλος της Academia Europaea:  «Ο εικαστικός κόσμος του Βλάσση κερδίζει τον θεατή της, μοιάζει σαν να έχει προκύψει εύλογα, από μια εικονική πραγματικότητα που βρίσκεται κάπου δίπλα και μέσα μας, αλλά που την ξεχνάμε στην πιεστική ροή των καθημερινών καταστάσεων που ζούμε σε καταιγιστικό ρυθμό, στις μέρες μας. Ως προς αυτές τις αλλοτριωτικές όψεις της νέας καθημερινότητας, οι ζωγραφιές του Βλάσση αναλαμβάνουν λειτουργία παρηγορητική, καθώς «η αγαλματώδης παρουσία του πεπερασμένου έπους», οι παλιές ιδανικές στιγμές που αντικρύζουμε, στηρίζουν ηθικά τον τωρινό θεατή που διαισθάνεται ότι πολύ σύντομα αυτό που ζεί θα μεταβληθεί σε παλιά «παγιωμένη στο χρόνο στιγμή» όπως οι πίνακες.

 

Αγιογραφίες βιωμάτων, που αγαπήσαμε όλοι, μοιάζουν οι σκηνές συναναστροφών από τη προσωπική και τη κοινωνική ζωή μιας εποχής που μόλις παρήλθε. Καμαρωτές γυναίκες, οι άνδρες και τα παιδιά, φορώντας τα καλά τους ρούχα, ζευγάρια σε εκδρομή στην εξοχή, οικογένειες στις πλατείες της πόλης μπροστά σε μνημειακά κτίρια ή σε λιμάνια και πλατείες.
Προσδοκία Αναστάσεως, σαν τα πορτρέτα Φαγιούμ.

 

Δεν είναι μόνο τα πρόσωπα, είναι και τα σώματα με τις ιδιαίτερες κλίσεις της ραχοκοκαλιάς, την κίνηση των χεριών και των ποδιών, τις ειδικές ενδυμασίες με τις οποίες το άτομο παρουσιάζεται δοξασμένο και εκτιμημένο στη κοινωνία για να δικαιωθεί. Ο αστικός κόσμος του Βλάσση μας αντικρύζει όπως οι άγιοι στα εικονοστάσια της εκκλησίας, εγκαθιστώντας άμεσα μια σχέση επικοινωνίας αμφίδρομη ανάμεσα στα εικονίσματα και στους θεατές, και συντελώντας έτσι στη μυσταγωγία αισιόδοξης υπέρβασης της κοινής μοίρας.

 

Ο ζωγράφος αντλεί μεν από τις παλιές οικογενειακές φωτογραφίες, αλλά βασίζεται πολύ και στην δική μας εικονογραφική παράδοση – όπως άλλωστε και εκείνοι οι πρώτοι φωτογράφοι του 19ου αιώνα - στην αγαπητική σχέση με τα λατρευτικά εικονίσματα. Ο Τσαρούχης, ο Θεόφιλος, ο Βασιλείου, ο Φασιανός είναι οι πατέρες αυτής της δικής μας ζωγραφικής παράδοσης, ο Βλάσσης τους προεκτείνει με τον δικό του τρόπο.

 

 Έτσι ο Βλάσσης μετατρέπει τους πρωταγωνιστές των πινάκων του σε τέμπλο και τον χώρο όπου βρίσκονται σε ευκτήριο οίκο, ταυτόχρονα μεταγράφει το αρχέτυπο συναίσθημα ως προς τις απεικονιζόμενες φιγούρες σε σύγχρονη εικαστική γλώσσα και σε σύνθεση με έντονα θεατρικά γνωρίσματα, με αμοιβαία σύνδεση των προσώπων, των καταστάσεων, των σημείων του δομημένου περιβάλλοντος προς ένα σύνολο μνημειακό, επιβλητικό, αλλά και οικείο, ένα εικονοστάσι αρχετύπων που έρχονται από το βάθος του χρόνου και που προδιαθέτουν το παρόν για μια ανάλογη διαχρονική προοπτική».

 

Ο Αριστείδης Βλάσσης είναι μέλος του Εικαστικού Επιμελητηρίου από το 1991. Το 1993 τιμήθηκε  με το «Βραβείο Καζαντζάκη», το οποίο απονέμεται από τον Δήμο Ηρακλείου. Έργα του βρίσκονται στη Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου, στην Εθνική Πινακοθήκη, στο Μουσείο Βορρέ, στο Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, στις συλλογές της Αγροτικής και Ιονικής Τράπεζας, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα, στην ΕΤΒΑ, στο Πολυτεχνείο Χανίων, στην Συνεταιριστική Τράπεζα Κρήτης και στην Τράπεζα Εργασίας, η οποία το 1997  τυπώνει την Χριστουγεννιάτικη κάρτα της με έργο του.   Επίσης, σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα, στη Γαλλία και στο Βέλγιο,  στη συλλογή της Γκαλερί Racines, στις συλλογές Β. Φρυσίρα, Κ.Σχιζάκη και Ι. Γρυσπολάκη.  Το 1992, κατά την τιμητική επανέκδοση του Μουσικού έργου του Σταύρου Ξαρχάκου από το Μουσείο Πιερίδη, κυκλοφορεί με δικό του εξώφυλλο, ο δίσκος «Κόκκινα Φανάρια». 

 

Έχει φιλοτεχνήσει εξώφυλλα σε βιβλία και μελέτες, σε ποιητικές συλλογές, ενώ έχει εικονογραφήσει το αναγνωστικό για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας για τους Έλληνες της Αμερικής (Learning Greek - Μαθαίνουμε Ελληνικά, Θ. Παπαλοΐζου, 1984).  Έργο του κοσμεί και τη Βουλή των Ελλήνων.  

 

Οι ατομικές του εκθέσεις είναι πάρα πολλές και αυτό οφείλεται στην παραγωγικότητα του καλλιτέχνη που πραγματικά είναι εντυπωσιακή.

1974  Πρακτορείο Πνευματικής Συνεργασίας, Αθήνα

1975  Πανεπιστημιακό Φεστιβάλ στο Νανσύ της Γαλλίας

1976  Γκαλερί Ροτόντα, Αθήνα

1976  Γαλλικό Ινστιτούτο, Θεσσαλονίκη

1977  Βασιλική του Αγίου Μάρκου, Ηράκλειο

1979  Γκαλερί Ζυγός, Αθήνα

1985  Γκαλερί Νέες Μορφές, Αθήνα

1989  Διεθνές Εκθεσιακό κέντρο, Νίκαια Γαλλίας

1994  Γκαλερί Racines, Βρυξέλλες

1996  Αίθουσα Τέχνης Νέου Ψυχικού

1997  Γκαλερί Μυλωνογιάννη Χανιά

1998  Γκαλερί Χρυσοθέμις, Αθήνα

1998  Αίθουσα Τέχνης Πολύγνωτος, Ηράκλειο

1999  Γκαλερί Σκουφά, Αθήνα

1999  Γκαλερί Μυλωνογιάννη Χανιά

2000  Περιπλάνηση Χώρος Τέχνης, Γλυφάδα

2000  Γκαλερί Selini,  Αθήνα

2001  Γκαλερί ΑΜΥΜΩΝΗ, Ιωάννινα

2003  Γκαλερί Μυλωνογιάννη , Χανιά

2005 Παγκρήτιο Εκπαιδευτήριο , Ηράκλειο

2007    Γκαλερί  Μυλωνογιάννη , Χανιά

2008    Γκαλερί της ΄Ερσης , Αθήνα

 

Έχει λάβει μέρος και στις ακόλουθες ομαδικές εκθέσεις.

1975  Πανελλήνια Έκθεση, Ζάππειο Μέγαρο, Αθήνα

1977  Γκαλερί Κοχλίας, Θεσσαλονίκη

1979  Άρμα Θέσπιδος, Θεσσαλονίκη

1981  Αίθουσα Τέχνης, Ηράκλειο Κρήτης

1981  Παγκρήτια Έκθεση, Αίθουσα «Χρυσόστομος», Χανιά

1983  Αίθουσα Τέχνης, Ηράκλειο Κρήτης

1986  Παγκρήτια Έκθεση υπό την αιγίδα του ΥΠ.ΠΟ.

1988  Εθνική Πινακοθήκη, Έκθεση Συλλογής Μ.Ι.Ε.Τ.

1989  Έκθεση υπέρ της Αρμενίας, Πινακοθήκη Πιερίδη

1990  Έκθεση Δέκα Ελλήνων Ζωγράφων, Δήμος Villefranche, Κυανή Ακτή,  Γαλλία

1992  Αέναον - Στουρνάρη, Αθήνα

1992-95  Γκαλερί της Έρσης, Αθήνα

1995  Αέναον - Στουρνάρη, Αθήνα

1997  Γκαλερί Σκουφά, Αθήνα

2001  Αίθουσα Τέχνης Τρίγωνο Κηφισιά

2008 Γκαλερί Σκουφά ,Αθήνα

 

Πηγές: www.heraklion.gr

            ersi.gr/events/i30

           www.periplanisi.gr