Διαδρομές στην πόλη του Ηρακλείου

Ηράκλειο

Το Ηράκλειο αποτελεί το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Κρήτης, την πρωτεύουσα της περιφέρειας και το οικονομικό, εμπορικό και επιστημονικό κέντρο του νησιού. Κατέχει στρατηγική γεωπολιτική θέση στη νοτιοανατολική λεκάνη της Μεσογείου, συνδέοντας τρεις ηπείρους και πολλούς διαφορετικούς πολιτισμούς.  
Τα αξιοθέατα στο Ηράκλειο είναι πολλά αφού εδώ βρίσκονται τα αρχαιότερα μνημεία και τα δείγματα του πρώτου πολιτισμού της Ευρώπης, μαρτυρίες του Δυτικού Πολιτισμού. Στην περιοχή του Ηρακλείου, ο θεός της φιλοξενίας, ο Ζευς, έσμιξε με την πανέμορφη βασιλοπούλα την Ευρώπη, που γέννησε τους Μινωίτες βασιλιάδες και σοφούς, τους θεμελιωτές και ιδρυτές του πρώτου πολιτισμένου κόσμου της Ηπείρου μας.
Στο κέντρο της πόλης βρίσκονται πολλά μνημεία των μεσαιωνικών χρόνων της Κρήτης, που δείχνουν την μεγάλη της ακμή στα χρόνια αυτά. 

Λότζια

Ανεβαίνοντας από το λιμάνι, συναντάς το πρώτο σπουδαίο μνημείο, την Λότζια, που στεγάζει σήμερα το Δημοτικό Συμβούλιο και μέρος των Υπηρεσιών του Δήμου Ηρακλείου. Η Λότζια, που υπήρξε Λέσχη του Δούκα και των αξιωματούχων της Κρήτης, στολισμένη με γλυπτά οικόσημα, τρόπαια, με 82 μετώπες κ.ά. συγκέντρωνε επί αιώνες τους άρχοντες για την αναψυχή και τα παιγνίδια τους αλλά και τις επίσημες τελετές τους. Οι στοές της χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα, η τελική της μορφή από τις αρχές του 17ου. Ηταν κτισμένη στην Piazza Dei Signori (των Διοικητικών Αρχών).
Θεωρείται το κομψότερο βενετσιάνικο μνημείο, που το 1987 πήρε το πρώτο βραβείο "Europa Nostra", ως το πιο καλά αναπαλαιωμένο και συντηρημένο Ευρωπαϊκό μνημείο της χρονιάς.

Βασιλική του Αγίου Μάρκου

Νότια της Λότζιας, είναι η Βασιλική του Αγίου Μάρκου που κτίστηκε το 1239 στην Plazza Delle Biade (πλατεία των Σιτηρών) κι ήταν ο καθεδρικός Ναός της Κρήτης. Ανήκε στο Δούκα της και στο χώρο της θάβονταν οι Δούκες. Σήμερα ο Άγιος Μάρκος στεγάζει την Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου.

Κρήνη Μοροζίνι ή Λιοντάρια

Σε απόσταση λίγων μέτρων από την Εκκλησία, βρίσκεται η Κρήνη Μοροζίνι, το περίτεχνο σιντριβάνι, γνωστό με το όνομα Λιοντάρια με τον εξαιρετικό γλυπτό διάκοσμό του με θέματα του ζωικού βασιλείου και της θάλασσας. Κτίστηκε στις πρώτες δεκαετίες του 17ου αιώνα από τον Φραγκίσκο Μοροζίνι, για να στολίσει την πλατεία αλλά και να προσφέρει πολύτιμο νερό στην μεγάλη πολιτεία.

Η Αγία Αικατερίνη

Νοτιοδυτικά της πλατείας των Λιονταριών, σε απόσταση 100 μέτρων, βρίσκεται το Μεσαιωνικό Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης, που υπήρξε το Κρητικό Πανεπιστήμιο του Μεσαίωνα και ανέδειξε πλήθος Ευρωπαίων καλλιτεχνών, φιλοσόφων, εκκλησιαστικών πατέρων, ποιητών και συγγραφέων. Σήμερα, η Αγία Αικατερίνη στεγάζει μία πλούσια και σπουδαία συλλογή πινάκων της Κρητικής Αγιογραφίας.

Ο Άγιος Μηνάς

Λίγα μέτρα από την Αγία Αικατερίνη ορθώνεται ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Μηνά,  που είναι ο προστάτης Άγιος του Ηρακλείου και διέσωσε τους Χριστιανούς της πόλης από την σφαγή, όταν οι Τούρκοι, νωρίς τον 19ο αιώνα επιχείρησαν να τους εξολοθρεύσουν. Ο ναός χτιζόταν τριάντα περίπου χρόνια και εγκαινιάστηκε το 1896 με μεγαλόπρεπες τελετές και λαμπρό εορτασμό. Δίπλα του βρίσκεται η μικρή εκκλησία του Αγίου Μηνά,  παλαιότερη και καταστόλιστη με έξοχες αγιογραφίες στους τοίχους και εικόνες μεγάλων Αγιογράφων.

Εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου

Στο κέντρο του Ηρακλείου, στο βορειοανατολικό άκρο της πλατείας Ελευθερίας βρίσκεται το μεγάλο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κρήτης, όπου χιλιάδες επισκέπτες, βλέπουν τους αμύθητους θησαυρούς των Μινωικών, των αρχαίων, των κλασικών, των Ελληνιστικών και των Ρωμαϊκών χρόνων της Κρήτης.

Κούλες

Στο λιμάνι ορθώνεται μεγαλόπρεπο το φρούριο, ο Κούλες, που επί αιώνες, προστάτευε την πολιτεία αλλά χρησίμεψε και σαν υγρή φυλακή γεμάτη από φυλακισμένους που αλυσοδεμένοι ζούσαν στις πελώριες, σκοτεινές στοές και αίθουσές του.

Ο Ναός Πέτρου και Παύλου

 Ο Ναός Πέτρου και Παύλου χτίστηκε κατά τους πρώτους χρόνους της βενετσιάνικης κυριαρχίας ως Καθολικό της Μονής του Τάγματος των Δομηνικανών (Domenicani Predicatori). Αποτελεί ένα από τα παλαιότερα μνημεία αρχιτεκτονικής των Κιστερκιανών Μοναχών του 12ου αιώνα, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα.
     Βρίσκεται δίπλα στο θαλάσσιο τείχος, μεταξύ του ενετικού λιμανιού και της Πύλης Δερματά, στη σημερινή παραλιακή λεωφόρο Σοφοκλή Βενιζέλου. Αποτελεί ένα από τα παλαιότερα μνημεία της κατηγορίας του, με ευρύτερο ευρωπαϊκό ενδιαφέρον και για την πορεία της αρχιτεκτονικής του 13ου αιώνα και την παρουσία της τόσο στην Ευρώπη όσο και  στην Ελλάδα.

Ιστορικό Μουσείο Κρήτης

Δυτικά από το λιμάνι του Ηρακλείου, βρίσκεται το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, όπου φυλάσσονται οι θησαυροί των Χριστιανικών, των Βυζαντινών, των Μεσαιωνικών, και των νεωτέρων χρόνων της Μεγαλονήσου. Καλλιτεχνικά έργα του λαϊκού πολιτισμού της Κρήτης, κάποια έργα του μεγάλου ζωγράφου ΕL GRECO, που γεννήθηκε και σπούδασε ζωγραφική στο Ηράκλειο καθώς και αγιογραφίες της περίφημης Αγιογραφικής Κρητικής Σχολής, στολίζουν το σπουδαίο αυτό Μουσείο. Ένα πρότυπο κρητικό σπίτι και δύο αίθουσες με ενθυμήματα του μεγάλου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη στεγάζονται επίσης στο ίδιο Μουσείο.

Μουσείο Φυσικής Ιστορίας

Ακόμα πιο δυτικά και σε μικρή απόσταση βρίσκεται το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, που λειτουργεί υπό την εποπτεία του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το μουσείο διατηρεί και αναπτύσσει συλλογές, πραγματοποιεί έρευνες για το φυσικό περιβάλλον, συνεισφέρει στην εκπαιδευτική διαδικασία όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης και προβάλλει στους εκθεσιακούς του χώρους τις ιδιαιτερότητες του περιβάλλοντος της Κρήτης και της Μεσογείου.

Ενετικά τείχη

Το Ηράκλειο ζώνεται από τα πελώρια ενετικά τείχη του, που το προστάτευαν από τους εχθρούς και ανάδειξαν την πρωτεύουσα στην πιο καλά οχυρωμένη πολιτεία της Μεσογείου. 25 χρόνια άντεξε με τα τείχη της την πολιορκία των Τούρκων, που πήραν τελικά την πόλη ύστερα από προδοσία Βενετσιάνου Μηχανικού, που τους έβαλε νύχτα, από μυστική είσοδο, μέσα στο Ηράκλειο.

Ο τάφος του Καζαντζάκη

Στο νότιο τείχος ορθώνεται ο προμαχώνας Μαρτινέγκο, όπου έχει θαφτεί ο μεγάλος Κρητικός συγγραφέας του Ζορμπά και ποιητής της Οδύσσειας Νίκος Καζαντζάκης, ενώ νοτιότερα βρίσκεται η παλιά Πύλη -είσοδος της πόλης προς τη Δυτική Κρήτη, η γνωστή Χανιώπορτα.

Χανιώπορτα

Νότια της σημερινής πόλης, βρίσκονται τα ανάκτορα της Κνωσού. 

Κνωσός

Εκκλησίες του χθες και του σήμερα, κρήνες, προμαχώνες και μεσαιωνικοί δρόμοι, στολίζουν ακόμη το Ηράκλειο, που σφύζει από ζωή και κίνηση μέρα και νύχτα.

Πηγή: www.heraklion.gr