Νήσος Ντία: Όμορφη, αγνή και ευτυχώς ακατοίκητη !

Φωτογραφία του νησιού από αεροπλάνο

Η Κρήτη έχει αρκετά νησάκια γύρω της που τη συντροφεύουν ως καλοί φίλοι εδώ και αιώνες. Ορισμένα από αυτά έχουν γνωρίσει την ανθρώπινη παρουσία και παρέμβαση "ανεβαίνοντας" στην κλίμακα της τουριστικής ανάπτυξης. Όμως υπάρχουν και αρκετά ακατοίκητα που αντιστέκονται ακόμα. Δεν είναι φιλόξενα για τον άνθρωπο, έτσι όπως αυτός έχει μάθει να θέτει τους όρους της καθημερινής του επιβίωσης. 

Ένα από αυτά είναι η νήσος Ντία ή Δία, 6 ναυτικά μίλια βορειοανατολικά του Ηρακλείου, που ακριβώς επειδή είναι έρημο από ανθρώπους, διατηρεί ένα πολύ σημαντικό οικοσύστημα, μία βιοποικιλότητα ξεχωριστή, γι΄αυτό αποτελεί προστατευόμενη περιοχή από το δίκτυο Natura.  Πολλά προστατευόμενα ενδημικά είδη ζώων, το σαλιγκάρι Albinaria retusa, η σαύρα Podarcis erhardii schiebeli, το αγριοκούνελο Oryctolagus cuniculus cnossius, ο μαυροπετρίτης -είδος γερακιού που ο πληθυσμός του παρακολουθείται από ορνιθολόγους-, αλλά και φυτά όπως το χασμόφυτο Carlina diae είναι μερικά από τα δείγματα της πλούσιας βιοποικιλότητας του νησιού. Τώρα, πως γίνεται να αποτελεί και ελεγχόμενη κυνηγετική περιοχή, αυτό μόνο οι αρμόδιοι μπορούν να το εξηγήσουν!

 Για την προέλευση της ονομασίας του νησιού υπάρχουν διάφορες απόψεις. Αναφέρεται ότι η ονομασία Δία έχει σχέση με την κόρη του Μίνωα Αριάδνη, την οποία ο Θησέας εγκατέλειψε στο νησί, όταν επέστρεψε στην Αθήνα. Αλλοι πάλι σχετίζουν τη Δία με τα νησιά Διονυσάδες, που βρίσκονται βορειοανατολικά της Κρήτης. Μια τρίτη άποψη θέλει να έχει πάρει το νησί το προσωνύμιο Δία της θεάς Αφροδίτης. 

Πέτρες και θάμνοι: τα κύρια φυσικά χαρακτηριστικά του νησιού

 Από γεωμορφολογικής απόψεως η Ντία έχει 5χλμ μήκος, 3 χλμ πλάτος και  έκταση 12 περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα, με προσανατολισμό από δυτικά προς ανατολικά.  Στην νότια μεριά του νησιού υπάρχουν 4 απάνεμοι κόλποι: Ο κόλπος του Αγίου Γεωργιου, όπου υπάρχει και το μοναδικό λιμανάκι και η παραλία του νησιού, ο κόλπος της Κάπαρης, ο κόλπος της Παναγιάς και ο κόλπος της Αγριελιάς. Στα ανατολικά υπάρχει ο κόλπος της Αγκινάρας. Το μέγιστο ύψος είναι 220 μέτρα και σε γενικές γραμμές είναι βατό, με μοναδικό τοπίο τις πέτρες και τους θάμνους. Υπάρχουν και περιοχές με άγριους γκρεμούς που φτάνουν τα 60 μέτρα. Βόρεια από την Ντία υπάρχουν δύο μικρά γλαρονήσια, το Παξιμάδι και το Πεταλίδι.

Ανθρώπινη παρέμβαση...ευτυχώς μικρή

 Ο μύθος, πίσω από την ιστορία, λέει ότι δημιουργήθηκε από τον Δία: Κάποτε που ο Δίας εξουσίαζε τον κόσμο από τον θρόνο του στο Όλυμπο, κοίταξε προς την γενέτειρα του την Κρήτη, και τότε είδε έκπληκτος τους πατριώτες του Κρητικούς να κυνηγούν με τόξα και ακόντια, αφανίζοντας τους αγαπημένους του αίγαγρους (κρι κρι), τα παιδιά της Αμάλθειας που τον έθρεψε με το γάλα της, όταν κρύβονταν από τον πατέρα του τον Κρόνο στο Δικταίον Άντρο. Θύμωσε, λοιπόν, τόσο πολύ που αποφάσισε να σκοτώσει όλους τους Κρητικούς. Αμέσως έριξε στο πέλαγος ένα κεραυνό και ένα τεράστιο τέρας αναδύθηκε με σκοπό να καταστρέψει τους Κρητικούς. Ωστόσο, οι υπόλοιποι θεοί προσπάθησαν να τον κάνουν να αλλάξει γνώμη, αλλά μάταια. Τότε ο Ποσειδώνας, που από το βασίλειο του, τη θάλασσα, βγήκε το θηρίο, είπε στο Δία: «Πατέρα και βασιλιά μου πως μπορείς να αφανίσεις τους Κουρήτες, έτσι θα τους ξεπληρώσεις ό,τι καλό σου έκαμαν;». Οι Κουρήτες ήταν Κρητικοί που χτυπούσαν δυνατά της ασπίδες τους για να μην ακούσει ο πατέρας του ο Κρόνος το κλάμα του και τον φάει. Ο Δίας αμέσως άλλαξε γνώμη. Τότε πήρε δύο κομμάτια παξιμάδι και τα πέταξε ανοικτά της Κρήτης. Όταν, λοιπόν, πήγε το τέρας να τα φάει, αυτός με ένα κεραυνό το πέτρωσε μαζί με τα παξιμάδια. Έτσι, γεννήθηκε η Ντία και τα δύο νησάκια, το Παξιμάδι και το Πεταλίδι. 

Ο πολύχρωμος βυθός του νησιού

Χελιδονόψαρο από την Ντία

 Η ιστορία του νησιού είναι έντονη ήδη από τη μινωική εποχή, χάρη στη σπουδαία για τη ναυσιπλοΐα θέση του. Ήταν το νησί που υπενθύμιζε στους ναυτικούς ότι οι ακτές και τα λιμάνια της Κρήτης ήταν κοντά. Ένας οχυρωμένος παραθαλάσσιος μινωικός οικισμός που έχει εντοπιστεί κοντά στον κόλπο του Αγίου Γεωργίου επιβεβαιώνει την κατοίκηση του νησιού. Στην επιφάνεια, τέλος, του νησιού έχουν εντοπιστεί και άλλα ίχνη κατοίκησης του, ενώ γνωρίζουμε ότι υπήρχε και μικρή καλλιέργεια αμπελιού μέχρι και το 1937 που γίνονταν από ψαράδες.  

Το Λιμανάκι

 

Τα έτη 1974-75, ο σπουδαίος Γάλλος ωκεανογράφος Jacques-Yves Cousteau, που επιχειρούσε να βρει τη χαμένη Ατλαντίδα ανάμεσα στην Κρήτη και τη Σαντορίνη, με τη βοήθεια ειδικού βαθυσκάφους ανακάλυψε  7 αρχαία ναυάγια στη Ντία, με πλήθος  αμφορέων και των άλλων αρχαιολογικών ευρημάτων που ανασύρθηκαν. Την επόμενη χρονιά ανακάλυψε τα Κυκλώπεια Τείχη, όπως ονομάστηκαν από τους ειδικούς. Πρόκειται για τετραγωνισμένους και ορθογώνιους βράχους, που συγκροτούσαν έναν τεχνητό λιμενοβραχίονα.  Ο ίδιος ο Κουστώ πίστευε ότι ήταν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο λιμάνι της Κνωσού, που καταποντίστηκε από την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Σήμερα, πιστεύεται ότι ο λιμενοβραχίονας είναι ακόμα πιο παλιός, ωστόσο, νέες αρχαιολογικές έρευνες που να αποδεικνύουν την πατρότητά του δεν έχουν πραγματοποιηθεί ακόμα. 

Ο Αχιλλέας Τάγαρης στην Εικονογραφημένη Ιστορία (τεύχ. 143, 1980) αναφέρει ότι το νησί ήταν κατάφυτο, με πλούσια δάση και κρυσταλλένιες πηγές. Τα δάση καταστράφηκαν για τη ναυπήγηση πλοίων, οι πηγές στέρεψαν, ενώ η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης γύρω στα 1450 π.X. έδωσε τέλος σε κάθε ίχνος ζωής της Δίας, καθώς τα τεράστια παλιρροϊκά κύματα σάρωσαν τα πάντα στο πέρασμά τους.

Ο Κουστώ με τον Μ. Βουτσαλά και την ερευνητική του ομάδα.

 Στην θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στο Ηράκλειο και στην Ντία ανακαλύφθηκε από τον Κουστώ και τον Ηρακλειώτη Μανώλη Βουτσαλά (Μπλομπλός) και το ναυάγιο του Γαλλικού πλοίου του 17ου αιώνα "La Therese". Το πλοίο αποτελούσε μέρος της γαλλικής βοήθειας που είχε σταλεί στον Χάνδακα κατά την πολιορκία του από τους Οθωμανούς και ήταν το μόνο πλοίο που βυθίστηκε στις 24 Ιουνίου 1669. Ήταν η υποναυαρχίδα του στόλου και βυθίστηκε από έκρηξη στην πυριτιδαποθήκη του. 

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου

Στο νησί, δεν υπάρχουν υποδομές, εκτός από μια ταβέρνα δίπλα στο λιμανάκι του νησιού, στον κόλπο του Αγίου Γεωργίου. Εκεί υπάρχει και η όμορφη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, από όπου μπορείτε να αγναντεύσετε την Κρήτη.  Η πρόσβαση στο νησί γίνεται με καραβάκια που εκτελούν ημερήσιες εκδρομές. Πηγές:  www. tovima.gr www.dpgr.grwww.cretanbeaches.com el.wikipedia.org www.fishfinder.grwww.bloblos.com