Συντακτικό: Ο σύνδεσμος ὡς

Ένας από τους πιο συνηθισμένους συνδέσμους των αρχαίων ελληνικών είναι ο σύνδεσμος  ὡς. Έχει πολλαπλές χρήσεις και γι' αυτό το λόγο πρέπει από πολύ νωρίς οι μαθητές να εξοικειωθούν με αυτόν και να τον αναγνωρίζουν σωστά σε κάθε περίπτωση.

Ακολουθεί ένας χρηστικός οδηγός για τον σύνδεσμο  ὡς και παραδείγματα προς εξάσκηση.

α) εισάγει πολλές δευτερεύουσες προτάσεις: αναφορικές παραβολικές, πλάγιες ερωτηματικές, ειδικές, αιτιολογικές, τελικές, χρονικές, συμπερασματικές προτάσεις.

 Ὡς δὲ Άλέξανδρος παρῆλθεν ἐς Γόρδιον, πόθος λαμβάνει αὐτὸν ἰδεῖν τὴν ἅμαξαν τὴν Γορδίου 

(= Όταν ο Αλέξανδρος έφτασε στο Γόρδιο, τον κατέλαβε πόθος να δει την άμαξα του Γορδίου)

  Ἔδει τὰ ἐνέχυρα τότε λαβεῖν ἡμᾶς, ὡς μὴ ἐδύνατο Σεύθης ἐξαπατᾶν.

(=Έπρεπε τότε εμείς να πάρουμε τις εγγυήσεις, για να μην έχει ο Σεύθης τη δυνατότητα να (μας) εξαπατήσει)

β) συνοδεύει αιτιολογικές, τελικές, κατηγορηματικές μετοχές.

 Ἱπποκράτης ἐκ τῆς πόλεως ἐξήγαγε τοὺς στρατιώτας, ὡς μαχούμενος. 

(= Ο Ιπποκράτης έβγαλε έξω από την πόλη τους στρατιώτες για να πολεμήσει.

γ) με αριθμητικά δηλώνει ποσό κατά προσέγγιση (περίπου).

 Ἀσπίδας ἔλαβον ὡς διακοσίας. 

(= Πήραν ασπίδες περίπου διακόσιες)

δ) με επίθετα και επιρρήματα υπερθετικού βαθμού σημαίνει όσο το δυνατό.

 Ὥρα δὲ βουλεύεσθαι ὅπως ὡς κάλλιστα ἀγωνιούμεθα.

(=Είναι ώρα όμως να σκεφτούμε πως θα αγωνιστούμε όσο το δυνατόν πιο καλά)

ε) με επιρρήματα τροπικά επιτείνει τη σημασία τους.

 Σκέψασθε δὴ ὡς καλῶς, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι.

(= Σκεφτείτε βέβαια άνδρες Αθηναίοι πολύ καλά)

στ) συνοδεύει απόλυτο απαρέμφατο.

 Τοιαῦτ' ἦν ἅ ἔλεγε παρόντων τῶν πρέσβεων ὡς ἔπος εἰπεῖν ἐξ ἁπάσης τῆς Ἑλλάδος.

(=Τέτοια ήταν όσα έλεγε παρουσία των πρεσβευτών, για να το πούμε έτσι, από όλη την Ελλάδα)

ζ) συνοδεύει κατηγορούμενο του αντικειμένου (εννοείται η μετοχή του εἰμί).

 Ἐμὲ δ' οὐχ ὡς πρεσβευτὴν κρίνουσιν, ἀλλ' ὡς ἐγγυητὴν Φιλίππου καὶ τῆς εἰρήνης.

(= Εμένα βέβαια δε με θεωρούν πρεσβευτή αλλά εγγυητή του Φιλίππου και της ειρήνης)

η) συνοδεύει αιτιατική προσώπου ως καταχρηστική πρόθεση, σχηματίζοντας εμπρόθετο προσδιορισμό που δηλώνει κατεύθυνση σε πρόσωπο αντίστοιχα (προς).

 Γράμματα ἔπεμψε ὡς Ἀλέξανδρον. 

 (= Γράμματα έστειλε προς τον Αλέξανδρο)

θ)  με εμπρόθετους προσδιορισμούς για να δηλώσει το σκοπό.  

Ἐπὶ τῷ λιμένι παρετάξαντο ὡς εἰς ναυμαχίαν.

(= Παρατάχτηκαν μπροστά στο λιμάνι με σκοπό να ναυμαχήσουν)

ι)  Μπαίνει στην αρχή κύριων προτάσεων κρίσης ως αιτιολογικός παρατακτικός σύνδεσμος ή στην αρχή επιφωνηματικών προτάσεων ως εμφαντικό επιφώνημα. 

Δέομαι οὖν σου παραμεῖναι ἡμῖν· ὡς ἐγὼ οὐδ' ἂν ἑνὸς ἥδιον ἀκούσαιμι ἤ σοῦ τε καὶ Πρωταγόρου διαλεγομένων. 

( = Σε παρακαλώ λοιπόν να παραμείνεις για χάρη μας. Διότι εγώ δε θα άκουγα με μεγαλύτερη ευχαρίστηση κανένα άλλο παρά εσένα και τον Πρωταγόρα να συζητάτε)

Ὡς υπερδέδοικά σου. 

(= Πόσο πολύ φοβάμαι για σένα.)

Να εξηγήσετε τη σύνταξη του ὡς στα παρακάτω αποσπάσματα: 

1.       ἀπωλοφύροντο τὴν ἑαυτῶν συμφοράν, ὡς ἀδίκως φεύγοιεν ἅπαντες παρὰ τὸν νόμον·

2.       ἅπαντας παρέταξε παρὰ τὸ Λύκειον γυμνάσιον, ὡς μαχούμενος.

3.       ἅπαντας τοὺς ἐκ Μιλήτου ἐκτὸς ὀλίγων, καὶ ἀσπίδας ἔλαβον ὡς διακοσίας.

4.       ἐξεβίβαζεν, ὡς μὴ καταδήλους εἶναι τοῖς πολεμίοις ταῦτα ποιοῦντας.

5.       ἀνήγετο περὶ μέσας νύκτας, ὡς ἐξαπιναίως προσπέσοι·

6.       ἀναμνήσθητε ὡς ἀλγεινὸν καὶ ἀνωφελὲς ἤδη ἐστί.

7.       πεμφθεὶς οὐκ ἔχω τί ἄλλο ποιῶ ἢ τὰ κελευόμενα ὡς ἂν δύνωμαι κράτιστα.

8.       οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι ἔδοσαν τὸν Λύσανδρον ὡς ἐπιστολέα.

9.       καὶ τὰς ἄλλας ἀρχὰς κατέστησαν ὡς ἐδόκει αὐτοῖς.

10.     ὡς δὲ ταῦτα εἶπεν, εἷλκε μὲν ἀπὸ τοῦ βωμοῦ.

11.     Θαυμαστὸν δὲ φαίνεταί μοι καὶ τὸ πεισθῆναί τινας ὡς Σωκράτης τοὺς νέους διέφθειρεν.

12.     συνεληλύθασιν ὡς ἐμὲ καταλελειμμέναι ἀδελφαί τε καὶ ἀδελφιδαῖ.

13.    καὶ τοὐναντίον γε τούτου ἔνιοι, ὄντες ὡς ἀληθῶς τοῦ δήμου, τὴν φύσιν οὐ δημοτικοί εἰσι.

14.   φύεται ἄξιον λόγου οὐδὲν ἐν τῇ θαλάττῃ, οὔτε τέλειον ὡς ἔπος εἰπεῖν οὐδέν ἐστι, σήραγγες δὲ καὶ ἄμμος καὶ πηλὸς.

15.   τὸ δὲ σύμπαν δῆλος ἦν Κῦρος ὡς σπεύδων πᾶσαν τὴν ὁδὸν καὶ οὐ διατρίβων.