Βάμος Χανίων: Παραδοσιακός και αυθεντικός προορισμός.

 

Το παραδοσιακό χωριό Βάμος βρίσκεται στο νομό Χανίων, περίπου 26 χλμ από την πόλη στους πρόποδες των Λευκών Ορέων και στην ευρύτερη περιοχή του Αποκόρωνα.

Η ιστορία του Βάμου πάει πολλούς αιώνες πίσω. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, οι πρώτοι κάτοικοί του ήταν Άραβες πειρατές γύρω στον 8ο αιώνα. Στη γενική απογραφή που πραγματοποιήθηκε από τους Ενετούς το 1573 ο Βάμος αναφέρεται ως «Βάμου» με 271 μόνιμους κατοίκους

Κατά τη διάρκεια της τουρκικής κυριαρχίας στην Ελλάδα, ο Βάμος ήταν το αρχηγείο του τουρκικού στρατού και το 1863 ένας πασάς με το όνομα Σάββας επέλεξε το Βάμο ως έδρα της επαρχίας Σφακίων. Οι άνθρωποι του Βάμου αποδείχθηκαν έντονα πατριώτες παλεύοντας να ελευθερωθούν από την Τουρκική κυριαρχία. Οι νικηφόρες μάχες του 1896 απάλλαξαν το Βάμο από τους Τούρκους.

 

Την περίοδο που ο Βάμος ήταν η πρωτεύουσα των Σφακίων, γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη η περιοχή. Αυτή η ανάπτυξη χαρακτηρίζεται από τα πολυτελή σπίτια και τα δημόσια κτήρια με τα νεοκλασικά στοιχεία. Από αυτήν την περίοδο και μετά υπήρξε μια διάκριση μεταξύ των πολυτελών και μη πολυτελών σπιτιών, ένα γεγονός που υπογραμμίζει το οικονομικό επίπεδο της κοινωνίας και απεικονίζει την αντίθεση μεταξύ των πλουσίων που ζούσαν στα αποκαλούμενα «κονάκια» και των φτωχών που ζούσαν στα «καμαρόσπιτα» (σπίτια ενός δωματίου). Χτισμένα με τοπικά υλικά όπως πέτρα, ξύλο και χώμα, αυτά τα σπίτια εντυπωσιάζουν ακόμα με το αυθεντικό και παραδοσιακό τους χαρακτήρα. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι μέχρι το 19ο αιώνα η αρχιτεκτονική ήταν έντονα επηρεασμένη από την Ενετική κυριαρχία.

 

Ο Βάμος είναι ένα ημιορεινό χωριό, 200 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας, που περιβάλλεται από καλλιεργημένη και άγρια φύση, με 800 κατοίκους και πολύ καλή παροχή υπηρεσιών. Υπάρχουν σούπερ μάρκετ, αρτοποιείο, παντοπωλεία, internet καφέ, δικαστήριο, ταχυδρομείο, τράπεζα, υποκατάστημα ΟΤΕ, αστυνομικό τμήμα, κέντρο υγείας, δύο βενζινάδικα.

 

Η αρχιτεκτονική κληρονομιά είναι καλοδιατηρημένη και ο Βάμος είναι ένας από τους ελκυστικότερους παραδοσιακούς προορισμούς της περιοχής: ένας διατηρημένος παραδοσιακός πέτρινος δρόμος, η παλαιά γειτονιά, το παρεκκλήσι της Παρθένου Μαρίας (μνημείο του 13ου αιώνα), και το μοναστήρι Καρύδι (13ος-19ος), με το εκπληκτικό ελαιοτριβείο με τις 12 αψίδες.

Στο χωριό εδρεύει μια μικρή τοπική εταιρεία με την ονομασία "Παραδοσιακό χωριό Βάμος", που ειδικεύεται στις διακοπές με τη διαφορά ότι εστιάζει στις πολιτιστικές πτυχές της περιοχής του Βάμου και  προωθεί τον οικοτουρισμό και τον αγροτουρισμό. Οι ίδιοι οι δημιουργοί της εταιρείας δηλώνουν σχετικά με το σκοπό της ίδρυσης της: "Ιδρύθηκε με στόχο να προωθήσει την περιοχή, και να οργανώσει  δραστηριότητες που θα έδιναν έμφαση στην εικόνα της ξεχασμένης Κρήτης - μια εικόνα πολύ διαφορετική από αυτή των πολυάσχολων τουριστικών θέρετρων". 

 

Κατά τη διάρκεια της διαμονής του, ο επισκέπτης φιλοξενείται σε έναν από τους ειδικά διαμορφωμένους παραδοσιακούς ξενώνες που βρίσκονται διασκορπισμένοι σε όλο το χωριό και κυρίως στην παλιά γειτονιά. Οι ξενώνες είναι κτίρια του 18ου, 19ου και 20ου αιώνα, τα οποία έχουν ανακαινιστεί με παλιές παραδοσιακές τεχνικές, όπου δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στη διατήρηση της αρχιτεκτονικής και της αισθητικής τους, ώστε να εναρμονίζονται απόλυτα με το φυσικό περιβάλλον. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι κυρίως πέτρα και ξύλο από κυπαρίσσι, τα οποία φιλοτεχνήθηκαν με μεράκι από ντόπιους τεχνίτες.

 

Ποικίλες δραστηριότητες είναι μέσα στο καθημερινό πρόγραμμα του χωριού, τις οποίες μπορεί να επιλέξει ο επισκέπτης ανάλογα με τη διάθεσή του: Μαγειρική, Πεζοπορίες, Διαδρομές, Εκθέσεις, Εποχικές δραστηριότητες κ.ά.

Εντυπωσιακό είναι και το Art-café «Το Λιακωτό». Στεγάζεται σε ένα ιστορικό κτίριο του 1899, στο πιο παραδοσιακό τμήμα του χωριού που άλλοτε ήταν και το κέντρο του χωριού. Κατά τη διάρκεια της ημέρας λειτουργεί ως καφέ, ενώ τη νύχτα διοργανώνονται καλλιτεχνικά δρώμενα.

Ο Βάμος βρίσκεται πολύ κοντά στη βόρεια θάλασσα του νομού, το Κρητικό Πέλαγος, γι' αυτό και μπορεί κανείς να συνδυάσει τη μαγεία του βουνού με τη δροσιά της θάλασσας.
Γενικότερα, η τοποθεσία του χωριού, το παραδοσιακό του περιβάλλον σε συνδυασμό με τις εναλλαγές του τοπίου, συνθέτουν την ιδανική ατμόσφαιρα για μια απολαυστική διαμονή στην αυθεντική Κρήτη.

Πηγή: www.vamossa.gr