Διάσημοι Έλληνες: Γεώργιος Παπανικολάου

Γεώργιος Παπανικολάου

 Ο μεγάλος Έλληνας επιστήμονας Γεώργιος Παπανικολάου δικαίως χαρακτηρίζεται ως
 " ο άνθρωπος που χάρισε ζωή στις γυναίκες ολόκληρου του κόσμου" όπως θυμίζει μία αναμνηστική πλάκα του "Ερευνητικού Καρκινολογικού Ινστιτούτου Γεώργιος Παπανικολάου". Με το ανώδυνο και κυρίως εγκυρότατο τεστ Παπανικολάου, οι γιατροί  μπορούν να διαγνώσουν αν τα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας έχουν υποστεί αλλοιώσεις οι οποίες προμηνύουν κακοήθη εξαλλαγή και να λάβουν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα, σώζωντας κυριολεκτικά τις γυναίκες από μία πιθανή εμφάνιση καρκίνου της μήτρας.

Ο Γεώργιος Παπανικολάου, γεννημένος στην Κύμη της Εύβοιας το 1883, ήταν ένα παιδί που αγαπούσε τη φύση και τη μουσική. Ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα του, σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1898-1904) και αφού εκπλήρωσε τις στρατιωτικές υποχρεώσεις του, έφυγε για τη Γερμανία. Εκεί  μετεκπαιδεύτηκε στα Πανεπιστήμια της Ιένας, του Φράιμπουργκ και του Μονάχου, εκπονώντας μία εξαιρετική διδακτορική διατριβή με τίτλο «Περί των όρων της φυλετικής διαφοροποίησης των δαφνιδών». Αξίζει να τονιστεί ότι η διατριβή αυτή  έγινε αντικείμενο ιδιαίτερα ευμενών σχολίων από τον μεγάλο γενετιστή Τόμας Χαντ Μόργκαν. 

Ανδρομάχη Μαυρογένη-Παπανικολάου

Το 1910 παντρεύτηκε την Ανδρομάχη (Μάχη) Μαυρογένη (απόγονο της Μαντώς Μαυρογένους), η οποία στάθηκε πάντα στο πλευρό του, ακολουθώντας τον στα εργαστήρια, χωρίς όμως ποτέ να εμφανιστεί στο προσκήνιο.  Τόση ήταν η αφοσίωσή της στον Γεώργιο, ώστε αποφάσισε να μην κάνει παιδιά για να μπορεί να είναι πάντα κοντά του. Για την απόφασή της αυτή η Μάχη Παπανικολάου έγραψε: «Δεν μετάνιωσα ποτέ για την επιλογή μου...».

Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους, στους οποίους πήρε μέρος πολεμώντας για την πατρίδα του, μετανάστευσε μαζί με τη Μάχη στην Αμερική. Εργάστηκε στο Ιατρικό Κολέγιο του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης, όπου παρέμεινε περίπου μισό αιώνα (1914-1961) ανεβαίνοντας όλα τα σκαλιά της ιεραρχίας. 

Το ερευνητικό έργο του Γεωργίου Παπανικολάου συνοδεύτηκε και από συγγραφικό, με 158 άρθρα και 5 συγγράματα,  αποκορύφωμα των οποίων αποτελεί το μνημειώδες έργο «Ατλας της αποφολιδωτικής κυτταρολογίας» (1954), ενώ οι διακρίσεις που έλαβε ήταν πολύ σημαντικές:  

1948 Βραβείο Borden
1950 Βραβείο Amory
1950 Βραβείο Lasker της Αμερικάνικης Ένωσης Δημόσιας Υγείας.
1951 Πρώτο Βραβείο από το ΑΧΕΠΑ
1952 Μετάλλιο τιμής από την Αμερικάνικη Αντικαρκινική Εταιρεία.
1953 Βραβείο Κυτταρολογίας της Βιέννης
1953 Τιμήθηκε από τον Βασιλιά της Ελλάδας με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Φοίνικα.
1954 Βραβείο σύγχρονης Ιατρικής για διακεκριμένο επίτευγμα.
1955 Βραβείο Bertner
1956 Βραβείο Passano
1957 Μετάλλιο τιμής του Γεωργίου του 1ου από την Ελληνική Κυβέρνηση.
1960 Βραβείο Clement Cleveland

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1949 η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών τον εξέλεξε επίτιμο διδάκτορά της, ενώ η Ακαδημία Αθηνών τον Νοέμβριο του 1957 τον ανακήρυξε παμψηφεί επίτιμο μέλος της. Μάλιστα, ήταν ο πρώτος που τιμήθηκε με την ανώτατη διάκριση της Ακαδημίας. Μεταθανάτια τιμήθηκε και από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Ο Γεώργιος Παπανικολάου είχε προταθεί δύο φορές για το βραβείο Νόμπελ. Η επιτροπή δεν έκανε δεκτή την πρόταση αφού θεώρησε ότι θα μπορούσε να βραβεύσει την ανακάλυψη μίας θεραπείας αλλά όχι μίας διαγνωστικής μεθόδου.  Το λάθος της επιτροπής, σήμερα είναι ολοφάνερο, αφού, σύμφωνα με στατιστικές μετρήσεις, τα περιστατικά θανάτου λόγω καρκίνου της μήτρας μειώθηκαν κατά 70% μετά την εφαρμογή του τεστ Παπανικολάου.